- υπερίτης
- Υγρό με αποπνικτική ενέργεια που χρησιμοποιήθηκε ως πολεμικό αέριο στον A’ Παγκόσμιο πόλεμο (πολεμικές χημικές ουσίες). Το όνομά του προέρχεται από το Υπρ της Φλάνδρας, όπου χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1917. Από τοξικολογική άποψη, ο υ. είναι πρωτοπλασματικό δηλητήριο, νεκρώνει δηλαδή όλους τους ιστούς με τους οποίους έρχεται σε επαφή· οι επιβλαβέστερες επιδράσεις του είναι στο οπτικό σύστημα, στους βλεννογόνους, αλλά εξίσου βαριές είναι οι πληγές και στα κύρια εσωτερικά όργανα. Με ορισμένες χημικές μεταβολές του υ. προκύπτουν ουσίες που σήμερα χρησιμοποιούνται στη θεραπεία των οιδημάτων (χλωραλκυλαμίνη). Ο υ. αποτελείται από διχλωροδιαιθυλοσουλφίδιο και παρασκευάζεται με επεξεργασία θειογλυκόλης με πυκνό υδροχλωρικό οξύ.
* * *(I)ο, Νχημ. ασφυξιογόνο πολεμικό αέριο που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Γερμανούς κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.[ΕΤΥΜΟΛ. < γαλλ. yperite, από το όν. τής πόλης τού βορειοδυτικού Βελγίου Ypres όπου έγινε χρήση τών ασφυξιογόνων αυτών ουσιών στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο].————————(II)ο Ν(πετρογρ.) πλουτώνιο εκρηξιγενές πέτρωμα, ποικιλία τού γάββρου.[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. γαλλ. hyperite].
Dictionary of Greek. 2013.